تجارت- B2B Business to Business
۲- ۱ : تجارت- B2B Business to Business
نمونه اي از اين نوع تجارت , عملكرد شركتي است كه از يك شبكه براي انجام سفارش به توليدكنندگان , دريافت پيش فاكتور و فاكتور خريد و همچنين پرداخت هزينه ها استفاده ميكند , علي رغم آنكه اين نوع تجارت الكترونيكي سالهاست كه با استفاده از EDI انجام مي شود , ولي در واقع از پنج يا شش سال پيش به شكل امروزي خود درآمد . شركت Cisco يكي از اولين شركتهاي بزرگي بود كه در جولاي ۱۹۹۶ سايت تجارت الكترونيكي خود را راه اندازي كرد . بعد از آن تلاش جدي بقيه شركتها براي چنين امري آغاز شد . يك ماه بعد Microsoft نرم افزار تجاري خود را كه امكان انجام فروش از طريق اينترنت را مي داد به بازار عرضه كرد اكنون زمان آن بود كه مسائل مالي و بانكي نيز مطرح شود . IBM يك سيستم شبكه اقتصادي راه اندازي كرد و شروع به بازاريابي براي استراتژي هاي تجارت الكترونيكي خود كرد . شركت Microsoft نيز با همكاري شركت First Data و براي رقابت با IBM سيستم MSFDCC را به بازار عرضه كرد . تجارت الكترونيكي به سرعت در حال رشد بود . Netscape كه از ابتدا به واسطه مرورگرهاي خود شناخته شده بود , نرم افزار تجاري Expert را عرضه كرد . سپس IBM و Cisco با همكاري يكديگر استراتژي هايي براي راه اندازي تجارت الكترونيكي در شبكه هاي كوچك ارايه كردند .
در حال حاضر بسياري از شركتها وارد اين بازار شده اند و ديگر به سادگي نمي توان گفت كدام يك پيشرو و كدام يك عقبتر است .
۲- ۲ : تجارت B2C – Business to consumer
بيشترين سهم در انجام تجارت الكترونيكي از نوع B2C را خرده فروشي تشكيل ميدهد . تجارت بين فروشنده و خريدار كه در حال حاضر جزو متداولترين تراكنشها در حيطه تجارت الكترونيكي بر روي اينترنت است , يك نوع B2C محسوب ميشود . اين نوع تجارت با گسترش WEB به سرعت افزايش پيدا كرد و اكنون به راحتي ميتوان انواع و اقسام كالا از شيريني گرفته تا اتومبيل و نرم افزارهاي كامپيوتري را از روي اينترنت خريداري كرد .
B2C از حدود 5 سال پيش با راه اندازي سايت هايي چون Amazon و CDNow آغاز شد . اغراق نيست اگر پيشگام در امر B2C را جف بزوس بدانيم كه در سال 1994 شركت Amazon را بنا نهاد . وي كه يك تاجر كم تجربه در امر خرده فروشي بود , سايت خود را فقط به هدف فروش كتاب از طريق اينترنت راه اندازي كرد . اين ايده ساده مقدمه اي بود براي يك تحول جهاني .
۲- ۳ : تجارت C2C – Consumer to Consumer
انجام مزايده و مناقصه كالاها از طريق اينترنت در اين گروه از تجارت الكترونيكي ميگنجد . نمونه اي از اين نوع تجارت الكترونيكي كه در حال حاضر به سرعت در حال رشد است را مي توان در سايت ebay مشاهده كرد .
۲- ۴ : تجارت B2A – Business to Administration
اين نوع تجارت شامل كليه تراكنشهاي تجاري / مالي بين شركتها و سازمانهاي دولتي است . تامين نيازهاي دولتي توسط شركتها و پرداخت عوارض مالياتي از جمله مواردي است كه مي توان در اين گروه گنجاند . اين نوع از تجارت الكترونيكي در حال حاضر دوران كودكي خود را مي گذراند ولي در آينده اي نزديك و بعد از آنكه دولتها به ارتقا ارتباطات خود به واسطه تجارت الكترونيكي توجه نشاند دهند , به سرعت رشد خواهد كرد .
۲-۵ : تجارت C2A – Consumer to Administration
تعاملات مربوط به پرداخت ماليات بر درآمد اشخاص و هر گونه امور كسب و كار كه بين دولت و آحاد مردم متصور است در اين گروه از فعاليت هاي كسب و كار قرار مي گيرند .
۲- ۶ : دولت الكترونيكي -Government E
به دنبال متداول شدن تجارت الكترونيكي (e-commerce) در سالهاي اخير پديده نوين ديگري به نام دولت الكترونيكي (e-government) مطرح شده است . مهمترين ويژگي اين پديده ايجاد بستري مناسب جهت ارايه خدمات با هزينه كمتر و اثر بخشي بالاتر مي باشد كه همواره مورد نياز و دغدغه خاطر مردم و دولتها بوده است .
بدين ترتيب ضمن ايجاد ارتباطي بهتر بين آحاد مردم و دولت , خدمات بسياري در قالب e-government به سه دسته از مشتريان قابل عرضه ميباشد . شهروندان , بنگاههاي اقتصادي و موسسات دولتي , مشتريان دولت الكترونيكي مي باشند , اين مشتريان قادرند با استفاده از شبكه هاي وب با دسترسي به سايت هاي دولت الكترونيك در فعاليت هاي اجتماعي , سياسي و اقتصادي و فرهنگي شركت نمايند . يكي از مهمترين اهداف ايجاد دولت الكترونيك تحقق بخشيدن به مردم سالاري الكترونيك است كه تمامي شهروندان بتوانند در سرنوشت خويش دخالت داشته باشند .
هم اكنون بيش از يكصد سايت اينترنتي در ايالات متحده به صورت online در حال ارائه خدمات دولتي به مردم ميباشند . در نيوزلند نيز پايگاههاي بسياري ايجاد شده اند كه به صورت Online اطلاعاتي در مورد ساختار و فعاليتهاي دولت ارائه ميدهند . پرداخت ماليات و عوارض , تجديد گواهينامه , ثبت شركت , ثبت تولد و مرگ , تقاضا و دريافت مجوز فعاليتهاي ساختماني , تجديد جواز كسب و اين گونه فعاليتها از موارد مختلف تعاملات با دولت الكترونيك است .
۲- ۷ :مزايای دولت الكترونيك
- دسترسي مستقيم به ادارات دولتي و مقامات و نيز تسهيل در تعاملات فيمابين ادارات با يكديگر و مشتريان آنها .
- صرفه جويي در زمان و امور حمل و نقل و بهبود ترافيك
- حذف و يا به حداقل رساندن مكاتبات كاغذي
- كاهش هزينه خدمات و افزايش كيفيت آنها
- ارائه خدمات در هر كجا و در هر زمان
۲-۸ : مزيت های تجارت الكترونيكی
- افزايش رشد تجارت
- افزايش فروش
- افزايش درآمد
- افزايش سرمايه گذاري
- افزايش سطح رفاه زندگي مردم
- ايجاد فرصت هاي تجاري جديد براي صنايع و بنگاههاي بازرگاني (ناشي از رفع تبعيضات و تحصيل امتيازات تجاري از مذاكرات بين دولتها)
- افزايش فرصتهاي جديد شغلي (كار آفريني نسل جوان در دراز مدت)
- افزايش قابل ملاحظه امنيت دسترسي به بازارهاي صادراتي ناشي از تثبيت تعرفه ها
- افزايش تضمين بازارها و ثبات دسترسي به آنها ناشي از بكارگيري قواعد متحدالشكل در تمامي كشورهاي عضو سازمان هاي جهاني
- امكان ارائه خدمات و محصولات در سطح جهاني
- جلوگيري از اتلاف وقت و كاهش ترددهاي بي مورد
- كمك به منابع انرژي و محيط زيست
- كاهش هزينه هاي سربار و ايجاد رقابت در سطح بين المللي
- دسترسي سريع به اطلاعات
- عدم حضور واسطه
- كاهش هزينه هاي تبليغات كالا به ويژه در سطح بين المللي
- ورود به بازارهاي فرا منطقه اي در جهت بازاريابي جهاني
۲- ۹ : معايب تجارت الكترونيكي
- تاثير ناشناخته آن بر روابط اجتماعي انسانها
- اينترنت يك شبكه بلا صاحب و بدون سياست گذاري خاصي است .
- تسلط زبان و فرهنگ انگليسي كه در دراز مدت زبان , فرهنگ و هويت كشورها به نفع اينترنت از بين ميرود .
- در اختيار قرار دادن فوري بخش عمده اي از تقاضاي داخلي به رقباي خارجي
- واگذاري بخش عمده اي از بازارهاي صادراتي به رقباي خارجي
- قرار گرفتن سهام كارخانجات داخلي در سيطره سرمايه به مديريت و سرمايه گذاران خارجي با حداقل بهاي ممكن
- بلا استفاده ماندن بيشتر عوامل توليد
- كاهش ميزان توليد
- كاهش حجم فروش
- كاهش نيروي شاغل (افزايش نرخ بيكاري)
- كاهش سرمايه گذاري صنعتي
- كاهش توليد شركت هاي ورشكسته
- كاهش سهام صنعت در توليد ناخالص داخلي
- كاهش نيازهاي ارزي كشور براي تامين احتياجات جامعه جوان و رو به رشد كشور
- افزايش ميزان استقراض خارجي و بدهي هاي كشور
- كاهش درآمد و سطح زندگي و بدهي هاي كشور
- كاهش درآمد مردم و سطح زندگي آنها كه در تباين با اهداف كلان سازمان جهاني تجارت است
۲-۱۰ : نيازها
- بانكي روان و دقيق
- قوانين يك سيستم گمركي , مالياتي و بانكداري الكترونيك
- كد تجارت محصول
- تهيه و تدوين نظام ملي اطلاعات و نظام حقوقي اطلاع رساني (كپي رايت)
- امنيت اطلاعات
- محرمانه بودن اطلاعات شخصي (Privacy)
- تطبيق مقررات ملي با مقررات متحد الشكل بين المللي
- توسعه تكنولوژي عام (Generic) مانند ميكرو الكترونيك , مهندسي نرم افزار
- وجود يك بستر قانوني جهات اجراي تجارت الكترونيكي
- همكاري دانشگاهها , مراكز تحقيقاتي و سازمان هاي مختلف
- پذيرش اسناد الكترونيكي توسط قوه قضاييه (بجاي اصل سند مالكيت)
- تامين صدور و بكارگيري كارت هاي اعتباري و نظام انتقال الكترونيكي اسناد توسط شبكه بانكي
- تامين خطوط ارتباطي پر سرعت و مطمئن و ايجاد بستر مخابراتي به شكل بي سيم .
- معرفي مرجع نمونه و گواهي امضاي ديجيتالي در كشور و تاييد احراز هويت خريدار و فروشنده توسط اين مرجع .